Nawet 90% chorych może nie wiedzieć o boreliozie
Jaka jest historia choroby z Lyme?
Rumień wędrujący, który jest jednym z objawów boreliozy, z ugryzieniem przez kleszcza jako pierwszy powiązał szwedzki dermatolog Arvid Afzeliusz. Prowadził on badania nad rumieniem obrączkowatym. Ich wyniki przedstawił w 1909 roku. Po trzynastu latach choroba została opisana przez kolejnych badaczy – A. Bujadoux oraz Charlesa Garin, którzy pracowali niezależnie od siebie. W latach siedemdziesiątych opisano kilka przypadków zapalenia stawów u dzieci w miejscowościach Lyme i Old Lyme. Wyjaśnia to, dlaczego w krajach anglosaskich borelioza nazywana jest chorobą z Lyme. Z kolei używane w Polsce określenie borelioza pochodzi od nazwiska Ameede Borrella. Nazwa bakterii, która wywołuje chorobę (Borrelia burgdorferi ) została wzięta od nazwiska amerykańskiego bakteriologa Wilhelma Burgdorfa, który w 1981 roku ją odkrył.
W jakim okresie od ukąszenia pojawiają się objawy boreliozy?
Objawy boreliozy obejmują nie tylko skórę, ale także układ nerwowy, stawy i serce. Jest ich więc mnóstwo, dlatego też choroba jest bardzo trudna do zdiagnozowania. Pojawiające się dolegliwości mogą wskazywać na szereg innych schorzeń. Najbardziej charakterystyczne objawy boreliozy wg Borelia.pl to przede wszystkim rumień wędrujący. Może on wystąpić w różnym czasie. Najczęściej pojawia się po siedmiu dniach od ugryzienia przez zakażonego kleszcza, ale można też zaobserwować go dopiero po miesiącu. U części zakażonych osób nie występuje w ogóle. Ma postać czerwonej, jaśniejszej w środku plamki. Jej średnica na ogół przekracza pięć centymetrów. Powstaje w miejscu ugryzienia lub blisko niego. Inne mniej charakterystyczne objawy to:
- łagodne, przypominające grypę bóle głowy, mięśni i stawów;
- zmęczenie;
- drętwienie palców lub całych kończyn w czasie snu;
- drżenia mięśni;
- bóle zębów, gardła, jąder;
- biegunka lub zaparcia;
- zaburzenia słuchu;
- zaburzenia widzenia.
Lista objawów pojawiających się przy boreliozie jest znacznie dłuższa. Mogą one dotyczyć układu nerwowego. Niektóre z nich przypominają nerwicę, inne wskazują na infekcje różnych narządów.
Jakie są etapy rozwoju boreliozy?
Borelioza to choroba, która przebiega w kilku fazach. Etap pierwszy to postać wczesna organiczna, w której objawy występują po tygodniu od zakażenia. Drugie stadium to postać wczesna rozsiana, zaś etap trzeci to postać późna, której objawy mogą pojawić się nawet po kilku latach od ugryzienia przez kleszcza. Do objawów charakterystycznych dla drugiego stadium boreliozy zalicza się nie tylko rumień wędrujący mnogi (charakterystycznych plamek jest więcej), ale również zapalenie stawów. Stawowa postać choroby najczęściej zajmuje tylko jeden duży staw, który staje się opuchnięty oraz bolesny. Może to być staw kolanowy, skokowy, barkowy, łokciowy. Jak bolą stawy przy boreliozie sprawdzisz tutaj. Objawem stadium wczesnego rozsianego może być również zapalenie nerwów czaszkowych, które prowadzi do porażenia mięśni twarzy. Może dojść także do zapalenia mięśnia sercowego. Objawy postaci późnej to:
- przewlekłe zapalenie stawów;
- neuropatia obwodowa;
- przewlekłe zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.
Czy zakażenia boreliozą można uniknąć?
Zakażone boreliozą kleszcze występują na terenie całej Polski. W niektórych regionach kraju jest tylko kilka procent, ale są też takie, w których liczba ta sięga nawet kilkudziesięciu. Kleszcze spotkamy dzisiaj nie tylko w lasach i parkach, ale również na łąkach i w przydomowych ogrodach. Bardzo ważne jest więc, aby po każdym powrocie z miejsc bytowania tych pajęczaków dokładnie oglądać swoje ciało. Aby doszło do zakażenie boreliozą, kleszcz musi tkwić w ciele co najmniej dobę. Jeśli pasożyt zostanie szybko usunięty, ryzyko zachorowania znacząco się więc zmniejsza. Na boreliozę nie ma szczepionki, dlatego jest to najlepszy sposób na uniknięcie zakażenia tą chorobą. Jeśli o boreliozie chcesz wiedzieć więcej, odwiedź Blog Borelia.pl i dowiedz się więcej.
Jak sprawdzić czy doszło do zakażenia boreliozą?
Podstawą do rozpoznania boreliozy są objawy kliniczne, w tym najważniejszy z nich rumień wędrujący oraz porażenie nerwu twarzowego. W celu potwierdzenia diagnozy wykonywane są testy serologiczne. Ich wynik pozwala na włączenie odpowiedniego leczenia bądź nakazuje dalszą diagnostykę, jeśli okaże się, że występujące objawy nie są spowodowane przez boreliozę. Podstawowym badaniem jest test Elisa, którego wiarygodność oceniania na około pięćdziesiąt procent. Dlatego też bardzo często jego wyniki weryfikuje się, wykonując test Western Blot. Jest on bardziej miarodajny, ale też droższy. Obecność bakterii wywołującej boreliozę wykrywają również testy PCR oraz rtPCR. Wykonuje je tylko kilka laboratoriów w Polsce. Inne badania wykrywające boreliozę to LUAT i LTT. Należy podkreślić, że badania laboratoryjne muszą być wykonane po około czterech tygodniach od ugryzienia. Wcześniej występuje tak zwane okno serologiczne, co oznacza, że wykrycie choroby nie jest możliwe. Wiąże się to z tak zwanym wynikiem fałszywie ujemnym.