WiadomościTajemniczy fragment schronu "Heinrich" odnaleziony po latach

Tajemniczy fragment schronu "Heinrich" odnaleziony po latach

Piła nie przestaje zaskakiwać miłośników historii! Dzięki determinacji i pasji członków Pilskiego Muzeum Wojskowego, udało się odkryć kolejny element militarnej przeszłości miasta. Tym razem to fundament schronu "Heinrich".

Typowy dla Pozycji Pilskiej schron MG-Schartenstand D ,,Heinrich
Typowy dla Pozycji Pilskiej schron MG-Schartenstand D ,,Heinrich
Źródło zdjęć: © Licencjodawca

Zaczęło się od legendy i niepewnego tropu

Rok temu głośno było o odnalezieniu w Pile schronu bojowego Ringstand 58c, zwanego popularnie "Tobrukiem". Odkrycia dokonano przypadkiem – podczas przygotowań do rajdu pieszego śladami pilskich fortyfikacji. Wtedy to natrafiono na charakterystyczny betonowy pierścień – otwór przedziału bojowego schronu, który został odsłonięty przez quady.

Fragment archiwalnej fotografii lotniczej, nałożony na współczesną fotografię satelitarną. Widoczna ul. Wawelska, nasyp toru kolejowego Piła - Bydgoszcz oraz dawna polna droga przy, której wybudowano schron, ,, Heinrich".
Czerwonymi kółkami zaznaczono schrony typu ,,Tobruk". Widoczne trzy schrony typu ,,Heinrich" czerwonymi kreski zaznaczono podstawowe kierunki prowadzenia ognia. Żółte strzałki wskazują odnalezione w ostatnim czasie obiekty.
 Odsłaniamy fundament, teren został kiedyś wyrównany, fundament nie był widoczny. Być może w tym samym czasie zakopano ,,Tobruka" oddalonego zaledwie o ok. 20 metrów od lewej ściany schronu.
Co ciekawe pod standardową ławą fundamentową
o grubości od 10 - 14 cm widoczny dodatkowy fundament (łącznie 33 cm). Widoczne resztki smoły zabezpieczającej fundament.
 Widok od strony wejścia do schronu. Odsłonięta ława fundamentowa, widoczne pęknięcia i uszkodzenia w wyniku eksplozji.

W tym roku historia zatoczyła koło. Przemysław Olszyński, dyrektor Pilskiego Muzeum Wojskowego, postanowił rozwikłać kolejną lokalną zagadkę. Z relacji mieszkańców wynikało, że w okolicach ul. Wawelskiej – niedaleko dawnego "Drewbudu" – istniał kiedyś schron typu "Heinrich". Według opowieści, pozostałości po nim miały zostać zniszczone podczas modernizacji ulicy.

Żmudne poszukiwania – archiwa, zdjęcia i intuicja

Poszukiwania nie były łatwe. Brak potwierdzeń w archiwach, mapach i skanach ziemi nie zniechęcił jednak badacza. Przełom przyszedł nieoczekiwanie – z pomocą przyszła fotografia lotnicza z książki "Piła na zdjęciach lotniczych 1914–1945". Jej oryginał, dzięki uprzejmości ks. Roberta Kulczyńskiego, ujawnił coś, czego wcześniej nie zauważono.

Na skraju zdjęcia widoczne były dwa znane schrony – jeden przy nasypie kolejowym, drugi nad "Drewbudem" – a między nimi… tajemniczy cień przy polnej drodze. To mogło być to!

Z ziemi wystaje historia

Uzbrojony w sondujący pręt i nieustępliwość, Olszyński udał się do lasu. Metodycznie badał teren, aż natrafił na opór pod warstwą ściółki. Odsłonięty fragment betonu potwierdził podejrzenia – ława fundamentowa schronu "Heinrich" miała ok. 4 × 3 metry.

Dzięki wsparciu Nadleśnictwa Kaczory i zaangażowaniu ekipy muzeum, udało się całkowicie odsłonić fundament. Beton nosi ślady zniszczeń – najprawdopodobniej schron został wysadzony, a resztki mogły zostać przemieściły przez wojsko w rejonie dawnego Autodromu WOSS, gdzie dawniej trenowały pojazdy wojskowe. To duże znaczenie dla dokumentowania militarnego charakteru miasta.

Pilskie fortyfikacje – turystyczny potencjał przyszłości?

Odnalezienie tego schronu ma nie tylko znaczenie historyczne, ale również turystyczne. Pozycja Pilska, znana także jako "Przedmoście Piła", kryje jeszcze wiele tajemnic. Jak szacują muzealnicy, w tym rejonie wybudowano aż 45 schronów typu "Heinrich" oraz 17 "Tobruków".

- Mam nadzieję, że historia Piły jeszcze kiedyś wynagrodzi wytrwałość i odkryje kolejną swoją tajemnicę – podsumowuje odkrywca, Przemysław Olszyński, dyrektor Pilskiego Muzeum Wojskowego.

To ogromny potencjał dla lokalnej turystyki militarnej. Być może w przyszłości Piła stanie się ważnym punktem na mapie turystyki historycznej w Polsce, przyciągając pasjonatów militariów z całego kraju. Już teraz można na pilskim lotnisku zwiedzać Pilskie Muzeum Wojskowe, w którym znajduje się wiele ciekawostek związanych z militarną historią miasta.

Obserwuj nasz kanał w GOOGLE NEWS

Wybrane dla Ciebie