Im większy nos nosacza sundajskiego, tym bardziej podoba się on samicom – informuje pismo “Scientific Reports”. Te zagrożone wyginięciem małpy, znane również z licznych memów, skrywają fascynującą tajemnicę ewolucji swoich charakterystycznych nosów.

Nosacz Sundajski – Fascynujące Fakty

Nosacz sundajski (Nasalis larvatus) to zagrożona wyginięciem małpa zamieszkująca lasy Borneo i okolicznych wysp. Żyje w małych, trwałych grupach („haremach”) złożonych z samca i kilku samic. Nosacze sundajskie żywią się głównie liśćmi, owocami i nasionami, ale jadają również drobne bezkręgowce. Małpy te preferują życie w pobliżu rzek i potrafią doskonale pływać oraz nurkować.

Samice nosaczy sundajskich ważą około 10 kilogramów, podczas gdy masa ciała samców sięga nawet do 24 kilogramów. Długość ciała bez ogona wynosi od 61 do 76 centymetrów, a ogon jest podobnej długości. Ubarwienie grzbietu i ramion nosaczy sundajskich może być różowe, czerwone lub brązowe, a ich kończyny i ogon są zazwyczaj szare.

Jednak najbardziej charakterystyczną cechą tego gatunku jest wydatny nos. U samic jest on krótszy i zadarty, podczas gdy u samców przypomina ogórek i może osiągać długość nawet 10 centymetrów.

Wpływ Nosów na Zachowania Socjalne

Dzięki charakterystycznemu wyglądowi nosacz sundajski stał się bohaterem wielu memów. Jednak nosy nosaczy pełnią znacznie ważniejszą rolę niż tylko estetyczną. Dr Katharine Balolia z Australian National University (ANU) oraz Pippa Fitzgerald, była studentka studiów magisterskich z ANU, postanowiły wyjaśnić, dlaczego samce nosaczy posiadają tak wielkie nosy.

Badania przeprowadzone przez dr Balolię i Fitzgerald, które opublikowano w “Scientific Reports”, wykorzystały skany 3D czaszek nosaczy znajdujących się w zbiorach muzealnych. Pomiarom poddano wielkość i kształt wewnętrznej struktury kostnej jamy nosowej, co pozwoliło na zidentyfikowanie kilku ważnych korzyści, jakie nosy przynoszą samcom.

Ewolucyjna Korzyść Wielkich Nosów

Dr Balolia wyjaśnia, że nosy nosaczy sundajskich ewoluowały, aby umożliwić samcom wydawanie głośniejszych i głębszych okrzyków o niższej częstotliwości.

– Możliwość wydawania głośniejszych i głębszych okrzyków dzięki dłuższej i większej jamie nosowej pomaga samcom małp potwierdzić swoje zdrowie i dominację – mówi dr Balolia.

Takie okrzyki przyciągają potencjalne partnerki i odstraszają inne samce.

Im więcej samic może przyciągnąć samiec, tym większe ma szanse na spłodzenie potomstwa. Duży nos i zdolność do wydawania donośnych dźwięków stały się wskaźnikiem zdrowia i statusu samca, co samice uważają za atrakcyjne.

Środowisko i Adaptacje Nosów

Nosacze sundajskie żyją w przybrzeżnych namorzynach i zalesionych środowiskach, gdzie często nie widzą się nawzajem przez gęstą roślinność. W takich warunkach głośne, nosowe okrzyki są niezbędne do komunikacji, szczególnie wśród samców. Mięsista tkanka nosa prawdopodobnie z czasem się powiększyła, co zwiększyło zdolność małp do wydawania tych trąbień i ryków.

Dr Balolia zauważa, że otwór kostny jamy nosowej u samców powiększa się wraz z wiekiem, co jest zgodne z faktem, że starsze samce mają większe nosy. Zwiększenie wielkości nosa zbiega się z osiąganiem przez samce statusu dominacji, co pozwala im odstraszać konkurentów i przyciągać więcej samic.

Kluczowe Wnioski

Badania nosaczy sundajskich pokazują, jak ewolucja kształtuje cechy fizyczne gatunków, aby dostosować je do specyficznych potrzeb środowiskowych i socjalnych. Duży nos nosacza sundajskiego to nie tylko charakterystyczny wygląd, ale również ważny element przetrwania i reprodukcji.

Źródło: PAP