Umocnienie się na pozycji lidera krajowej branży GOZ, patent na konstrukcję dla farm fotowoltaicznych, nagrodzony innowacyjny produkt przeznaczony do likwidacji wyrobisk górniczych oraz prace nad nowymi technologiami recyklingu odpadów z OZE prowadzone przez Centrum Badań i Rozwoju GOZ – tak w skrócie wyglądał 2023 rok w projektach gospodarki cyrkularnej prowadzonych przez PGE Ekoserwis, spółkę z Grupy PGE i lidera GOZ w Polsce.
„Jako lider krajowej transformacji energetycznej stawiamy na wykorzystanie zasad gospodarki cyrkularnej we wszystkich obszarach naszej działalność. Konsekwentna realizacja naszych celów w tym zakresie pozwoliła nam umocnić się w 2023 roku na pozycji lidera GOZ w Polsce. Jednym z głównych, prowadzonych przez nas działań była praca nad technologiami i rozwiązaniami dotyczącymi przetwarzania odpadów, odzyskiem surowców oraz technologiami wytwarzania pełnowartościowych produktów z pozyskiwanych zasobów. Większość naszych działań skupia się w obszarze sektora energetycznego, na przykład poszukujemy technologii do odzyskiwania cennych materiałów ze zużytych łopat turbin wiatrowych czy też optymalizujemy wykorzystanie ubocznych produktów spalania powstałych w energetyce, ograniczając ich składowanie” – mówi Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej.
Jednym z najważniejszych wydarzeń było połączenie PGE Ekoserwis i jej spółki zależnej Epore, co pozwoliło stworzyć unikatowe kompetencje jednocześnie w branżach energetycznej i budowlanej. Integracja umożliwiła również koncentrację zadań segmentu GOZ, które są związane z gospodarowaniem ubocznymi produktami spalania i usługami świadczonymi w związku z obsługą jednostek wytwórczych, takich jak na przykład obsługa magazynów i składowisk i instalacji odpopielania dla elektrociepłowni i elektrowni.
W 2023 roku w ramach segmentu GOZ realizowana była także działalność badawczo-rozwojowa, która zaowocowała zgłoszeniem patentowym dotyczącym konstrukcji balastowo-wsporczej pod instalację paneli fotowoltaicznych (PV). Wypracowane rozwiązanie pozwala na posadowienie farm PV w miejscach, w których konstrukcja wbijana nie może być zastosowana ze względów technicznych, jak na przykład pas startowy byłego lotniska czy tereny poprzemysłowe, bądź też ze względów środowiskowych, gdy jest to teren składowiska. Projekt innowacyjnej konstrukcji balastowo-wsporczej wykonanej z prefabrykatów betonowych realizowany był od 2021 roku, a po jego zakończeniu w 2023 opatentowano wypracowane rozwiązania. Dodatkowym atutem opatentowanej konstrukcji jest możliwość wykorzystania ubocznych produktów spalania i wydobycia do tworzenia mieszanki betonowej przy prefabrykacji balastów, co pozwala zaoszczędzić surowce naturalne i optymalizuje koszty budowy farm PV.
Stawiając na innowacyjność produktów, w 2023 roku Spółka PGE Ekoserwis została również laureatem konkursu organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości na najlepsze rozwiązanie z obszaru gospodarki obiegu zamkniętego. W kategorii „Produkt wdrożony” wyróżnienie zdobył produkt Geoszyb, będący mieszanką wypełniającą stosowaną w likwidacji wyrobisk górniczych w procesach przywracania wartości użytkowych terenom poprzemysłowym.
Rok 2023 był także pierwszym pełnym rokiem działającego w ramach PGE Ekoserwis Centrum Badań i Rozwoju GOZ w Bełchatowie. Placówka jest ważnym ośrodkiem rozwoju innowacji, stawiającym czoło wyzwaniom związanym zarówno z rozwojem i wdrażaniem kolejnych technologii przetwarzania odpadów z energetyki konwencjonalnej, jak i z odzyskiem cennych surowców z wyeksploatowanych instalacji OZE.
W ubiegłym roku w Centrum GOZ prowadzono prace nad innowacyjną technologią dedykowaną recyklingowi łopat turbin wiatrowych. Wypracowywane rozwiązanie w zakresie recyklingu pozwoli rozwiązać problem zagospodarowania odpadowych elementów, pochodzących m.in. z farm wiatrowych w przyszłości. Dla PGE opracowana technologia recyklingu oraz wytworzone przy jej użyciu produkty stanowić będą nowy kierunek działalności. Dzięki zaangażowaniu specjalistów z Centrum Badań i Rozwoju GOZ w minionym roku PGE Ekoserwis rozpoczął również dostarczanie popiołów wapiennych do kopalni rudy miedzi w Zagłębiu Miedziowym. Są one tam wykorzystywane w uszczelnianiu górotworów, izolując obszary wodonośne od obszarów eksploatacyjnych. Obecnie PGE Ekoserwis pracuje nad możliwością wykorzystania popiołów wapiennych do likwidacji płytko zalegających pustek poeksploatacyjnych lub powstałych w wyniku zmian środowiska geologicznego w górotworze, który to problem mocno nasilił się w ostatnim czasie. Na przykład w okolicach miasta Siersza, w których popioły wapienne wykorzystuje się do zabezpieczania terenów pokopalnianych.
W 2023 roku realizowano również współpracę z ośrodkami naukowymi, która umożliwia prowadzenie wspólnych projektów badawczych oraz realizację przedsięwzięć, dotyczących zwiększania możliwości zagospodarowania surowców antropogenicznych – głównie UPS i UPW, w różnych branżach i kierunkach. Podpisano list intencyjny o współpracy w obszarze GOZ między PGE Ekoserwis oraz Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, a także z Wydziałem Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Zainicjowana została również współpraca Centrum z Siecią Badawczą Łukasiewicz w ramach konsorcjum realizującego projekt opracowania technologii recyklingu wyeksploatowanych łopat turbin wiatrowych. Zaś podpisanie listu intencyjnego z Centrum Rozwoju Kompetencji w Woli Grzymalinej, ma zaowocować utworzeniem Branżowego Centrum Umiejętności.
PGE Ekoserwis jest liderem segmentu biznesowego dedykowanego Gospodarce Obiegu Zamkniętego w Grupie PGE. W swoim ponad trzydziestoletnim doświadczeniu w zagospodarowywaniu ubocznych produktów spalania z energetyki oferuje ponad 200 produktów na bazie ubocznych produktów spalania (UPS) i wydobycia (UPW), które są wykorzystywane w wielu branżach – budownictwie, inżynierii lądowej, rolnictwie.